GeoCentrifuge geotechnische processen in een versnelling

De GeoCentrifuge van Deltares bootst op schaal geotechnische praktijkprocessen na. Dit unieke onderzoeksapparaat versnelt de werkelijke tijd. Met deze kennis zijn gebieden beter te beschermen tegen hoog water of kun je bijvoorbeeld grotere windmolens bouwen op zee.

In een looping van een achtbaan kun je kortstondig 5g voelen, vijf keer je eigen lichaamsgewicht drukt dan op je. De GeoCentrifuge van Deltares kan 150 g-kracht opwekken. “Het zegt wel iets over de grootsheid van het apparaat, dat qua omvang tot de top drie van Europa hoort”, zegt Harm Aantjes, Manager Transportinfra & Structures. Door de gravitatiekrachten op te voeren in de centrifuge kunnen we op miniatuurschaal praktijkprocessen nabootsen. Daarnaast versnellen we als het ware de tijd. Processen in de grond die jaren duren, brengen we zo terug naar uren. “Een constructie die je nog niet eerder bouwde, kunnen we op deze wijze op geschiktheid testen”, vertelt Harm Aantjes.

Testen live te volgen

Met interesse kijken overheden, ingenieursbureaus, kennisinstituten en de offshore-industrie naar de toepassingen van de GeoCentrifuge. Deze beschikt ook over een ontwikkelomgeving om meetgegevens te vertalen en valideren naar numerieke modellen. Veel verschillende testen zijn hierdoor mogelijk, waaronder wetenschappelijk onderzoek. De resultaten én videobeelden zijn live via internet te volgen.

Bekijk

deze

video

Dit zijn de eerste drie onderzoeken in de centrifuge

Windturbines

Windturbines groeien steeds verder in afmetingen. In 2025 zijn windturbines op de Noordzee 300 meter hoog. Deze afmetingen zijn nog nooit gebouwd en dit heeft impact op het ontwerp en de uitvoering. In de centrifuge test Deltares op schaal onder andere de funderingen van de (miniatuur)turbines.

Veilige dijken

Dijken moeten veilig zijn. Deltares gaat een waterkeringconstructie op schaal nabouwen die in de centrifuge wordt getest op extreme condities. Aantjes: “We kunnen condities testen die in het echt vrijwel nooit optreden, zoals extreem hoge waterstanden of droogte. Naar dat laatste aspect keken we voorheen minder vaak, maar door het veranderende klimaat willen we hier meer over weten.”

Effecten van veroudering, toenemend gebruik en klimaatverandering

De infrastructuur van Europa in de water-, energie-, stads- en transportsector staat voor grote uitdagingen, variërend van effecten van extreem weer tot veroudering en toegenomen gebruik. GEOLAB is een Europese samenwerking om kennis te ontwikkelen voor oplossingen. Harm Aantjes: “We gaan in de GeoCentrifuge samen met partners onderzoek doen naar de effecten van veroudering, toenemend gebruik en klimaatverandering op zowel de bestaande als nieuwe infrastructuren.”