Op maat gemaakte tools voor klimaatbestendige steden

Zeven Europese steden zijn betrokken bij REACHOUT, een door de Europese Commissie gefinancierd onderzoeks- en innovatieproject: Amsterdam, Milaan, Athene, Cork, Gdynia, Lillestrøm en Logroño. Deze steden hebben allemaal hun eigen uitdagingen op het gebied van het klimaat, variërend van hittegolven tot overstromingen, maar ook verschillende contexten op het gebied van sociale zaken, economie en beleid.

Klimaatdiensten, tools en methoden gebaseerd op historische en toekomstige informatie helpen steden om evidence-based besluiten te nemen die voor minder risico’s en meer veerkracht zorgen. “We hebben gemerkt dat klimaatdiensten maar zelden gebruikt worden”, zegt Leon Kapetas. “Omdat ze te ingewikkeld zijn, niet afgestemd genoeg of niet tegemoetkomen aan de vragen van steden. Vaak hebben gemeenteambtenaren ook niet geleerd hoe ze ermee moeten werken.”

“Landen kunnen hun systeem grondiger en systematischer verbeteren.”

Leon Kapetas - Hydroloog Resilient Cities Network

Leon Kapetas

Hydroloog Resilient Cities Network

Leon Kapetas is opgeleid als hydroloog en leidt programma’s op het gebied van klimaatbestendigheid bij het Resilient Cities Network in Rotterdam. Hij heeft ervaring opgedaan op het gebied van onderzoek en consulting in landen met hoge en lage inkomens. Hij heeft als klimaatadaptatie-expert voor de Europese Commissie gewerkt en als consultant voor de Wereldbank in Afrika.

Leerprogramma

Resilient City Network, met 97 lid-steden en kantoren op vier continenten, coördineert de interactie tussen de zeven steden en de technologiepartners. “We ondersteunen de steden bij het beter verwoorden van hun behoeften zodat technologiepartners hun tools kunnen aanpassen. We hebben ook een leerprogramma voor steden ontwikkeld”, zegt Kapetas. Steden leren de basis van klimaatdiensten en de verschillende toolversies worden aangepast en gebruikt om best practices te maken.

Het REACHOUT project is nog maar een jaar geleden begonnen, maar het is al duidelijk dat klimaatdiensten niet als afzonderlijke, statische tools gebruikt moeten worden. “Ze moeten in de context geplaatst worden en gecombineerd met andere acties en tools, zoals demografische en socio-economische informatie.”

Klimaatadaptatietoolkit

Frequentie hittegolven in Athene

Online klimaatverhaal

Een voorbeeld van REACHOUT is de stad Athene die een online klimaatverhaal ontwikkeld heeft, dat het leven volgt van een gewone familie die opeens geconfronteerd wordt met een hittegolf. “Het is een bewustwordingstool dat gebruikmaakt van kaarten, data en afbeeldingen om zowel de overheid als burgers te activeren om een oplossing te bedenken”, legt Kapetas uit. De tool laat zien wat steden kunnen doen tegen hitte in de stad, zoals meer parken aanleggen, en wat mensen kunnen doen, bijvoorbeeld hun dag rond de hittegolf plannen.

Een ander voorbeeld is de stad Cork, die te maken heeft met kans op overstromingen door regen, de rivier en de zee. Kapetas: “De stad is recent begonnen om alternatieve klimaatadaptatie-oplossingen te onderzoeken met behulp van het Community Flood Resilience Support System (oftewel FloodAdapt), een tool van Deltares. Dat laat de belanghebbenden niet alleen de voor- en nadelen van elke oplossing zien, ze worden ook onderdeel van de discussie en kunnen daardoor beter geïnformeerde besluiten nemen.”

Gereedschap van hoge kwaliteit

Deltares is ervaren in het leiden van dergelijke projecten, zegt Kapetas. "Het instituut neemt strategische beslissingen die het project in goede banen leiden, en overlegt met de partners over de uitvoering van het project. Daarnaast biedt Deltares ook uitzonderlijk hoogwaardige instrumenten aan de gemeenschap op het gebied van klimaatadaptatie."

Het project heeft een looptijd van 3,5 jaar. "Ik hoop dat de klimaatdiensten voldoende toegesneden zullen zijn voor steden om ze te gebruiken om hun belangrijke agenda's inzake klimaataanpassing, klimaatneutraliteit, bescherming van de biodiversiteit en niet te vergeten, sociale cohesie en billijkheid vooruit te helpen", besluit Kapetas.

Micheál Lyons, Senior Executive Engineer, Cork City Council, Cork City, Ierland:

"Ik geloof dat de workshops van Deltares om samen met ons adaptatiepaden en een ondersteuningssysteem voor overstromingsbestendigheid te ontwikkelen voor draagvlak heeft gezorgd. Bij zowel kritische medewerkers van de Cork City Council als de gemeenschap."