Integrale grondwaterstudie Nederland

Deltares maakte in opdracht van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat het rapport ‘Integrale grondwaterstudie Nederland’ waarin liefst vijf belangrijke thema’s in de grondwatersituatie van Nederland aan bod komen. De tijd is daar rijp voor, nu het bekende uitgangspunt dat water en bodem ‘sturend’ moeten zijn gemeengoed wordt bij de bepaling waar en hoe we functies uitoefenen. Het principe is immers in het regeerakkoord opgenomen en zal doorslaggevend worden bij beslissingen over de verdere inrichting en herinrichting van dit volle land.

Introductie integrale Grondwaterstudie Nederland

Het gaat om grote vraagstukken op het gebied van de ruimtelijke ordening en het duurzaam inrichten van Nederland voor de toekomst. Want waar en hoe gaan we bouwen? Hoe moet het verder met de landbouw? Hoe is verdere verdroging van natuur tegen te gaan? Hoe combineren we de energietransitie met de bescherming van het grondwater? Hoe gaan we de vervuiling (‘vergrijzing’) van grondwater tegen, want dat is urgent en acuut gezien de verplichtingen van de Kaderrichtlijn Water? Het beleid van ‘water en bodem sturend’ zal de komende maanden worden uitgewerkt en de Omgevingswet ondersteunen die in 2024 wordt ingevoerd.

‘Ik ben trots op deze integrale studie door kennisinstituten naar het grondwater van Nederland. De studie laat zien dat grondwater onder druk staat; dat er keuzen noodzakelijk zijn om ervoor te zorgen dat natuur en mensen nu en in de toekomst over genoeg en kwalitatief goed grondwater kunnen beschikken. Ik hoop dan ook van harte dat deze studie bijdraagt aan het ontwikkelen van plannen in de regio’s, waarin water en bodem sturend zijn’

Gerard Blom, unitmanager Bodem en Grondwatersystemen bij Deltares

Op provinciaal niveau zullen nog dit jaar knopen worden doorgehakt in het Nationaal Programma Landelijk gebied (NPLG). Dit rapport, waaraan naast Deltares ook Wageningen Universiteit meewerkte en waarvoor RIVM, TNO en KWR input hebben geleverd, brengt nu het sturende belang van het ‘onzichtbare’ grondwater in kaart. Voor het eerst worden inzichten over de ondergrond, grondwaterkwantiteit en – kwaliteit in samenhang met de functies van het grondwater op landelijke schaal in kaart gebracht.


De studie is toegankelijk voor een breed publiek. Gemeenten en provincies kunnen daarom deze kennis benutten. Niet alleen om de problemen te zien en te begrijpen, maar vooral om de kansen te zien en de hier geschetste oplossingsrichtingen te volgen die in de regionale gebiedsgerichte aanpak van het NPLG moeten worden uitgewerkt.


In de verhalen hierna komen vijf experts op hun specifieke expertise aan het woord. Hun antwoorden laten ons zien waar volgens hen de uitdagingen en de kansen liggen. Ze hopen u zo te inspireren bij het ontwikkelen van plannen en met de uitvoering de komende tijd.